اصول کاشی کاری در ساختمان سازی در سرویس های ساختمان، یعنی جایی که معمولا لوله های آب و گاهی فاضلاب از داخل دیوارهای آن عبور کرده، به کار می رود و موجب زیبایی بنا می شود.
اجرای کاشی کاری و آماده سازی سطح دیوار برای کار گذاشتن کاشی
۱- برای گذاشتن کاشی، سطح دیوار باید به دقت تمیز شود، زیرا وجود گرد و خاک روی دیوار مانع چسبیدن ملات ماسه سیمان و یا دوغاب ماسه و سیمان به دیوار می شود. اگر بندهای دیوار با ملات زیادی پر شده باشد، باید آن را تراشید.
۲- پس از تمیز کردن دیوار باید چند مرتبه روی آن آب پاشید، که خیس شود تا آجر دیوار آب ملات را نمکد و ملات اصطلاحا نسوزد و به دیوار بچسبد.
کار گذاشتن کاشی بر سطح دیوار
کار گذاشتن کاشی روی سطح دیوار به سه روش انجام می گیرد.
الف) روش چسباندن کاشی
۱- در این حالت سطح دیوار با اندود ماسه سیمان آستر شده بلافاصله روی آن ماسه سیمان، نرمه غربالی می کشیم. سپس به وسیله تخته ماله سطح رویه را کاملا تخت و هموار می کنیم.
۲- چنانچه سطح اندود موج داشته باشد، به وسیله نرمه ماسه سیمان غربالی شل گودی ها را با ماسه و سیمان پر می کنیم، سپس عمل تخته ماله زنی انجام می شود، و سپس از نو شمشه گذاری و کنترل اصولی برای یکنواختی انجام می گیرد.
۳- پس از بررسی و یکنواختی کل سطح، قبل از مقاوم شدن، کامل پرداخت سطح اندود در حد تقریبا به اصطلاح لیسهای ماسه و سیمان می شود.
نکته ۱: پرداخت سطحی باید همراه خلل و فرج های ریز باشد، زیرا وجود سطح صیقلی باعث عدم اتصال چسب با سطح زیر کار می شود.
نکته ۲: پرداخت سطح موجب می شود مقدار مصرف چسب برای چسباندن کاشی به حداقل برسد.
۴- پس از پایان پرداخت سطح اندود، آنرا مرطوب کرده تا مقاوم شود و می گذاریم خشک گردد.
آماده سازی سطح زیر کار
۱- چنانچه کار گذاشتن کاشی از روی کفپوش و موزائیک نباشد باید با شمشه گیری، سطح زیر اولین رج کاملا تراز شود. این شمشه گیری قبل از اندود انجام می گیرد و پیش آمدگی شمشه چوبی ویا پروفیلی از اندود کاری به اندازه ضخامت کاشی کاری جلوتر باشد.
۲- برای چسب زدن زیر کار، سطح اندود باید کاملا گردگیری شده و تمیز باشد. چنانچه گرد و خاک روی سطح اندود شده به ملات نشسته باشد با جارو گردگیری می شود سپس روی دیوار گردگیری می شود. پس از آن روی دیوار گردگیری شده آب می پاشند.
٣- سطح زیر کار کاشی چسبانی باید کاملا خشک و پشت کاشی باید تمیز باشد و آن را مرطوب کرده و پس از خشک شدن کامل آن را مصرف می کنیم.
چسباندن کاشی به وسیله چسب
۱- برای کار گذاشتن کاشی رج اول چسب مایع و مخصوصا کاشی که درون قوطی در بسته است با قلم مو بر سطح دیوار کشیده می شود در مرحله بعد پشت کاشی ها چسب زده می شود.
۲- پس از تأثیر گذاری هوا به مدت ۵/ ۱ تا ۲ دقیقه، عمل چسبانیدن کاشی آغشته به چسب بر سطح دیوار صورت می گیرد. بر هر کاشی چکش لاستیکی سبک زده می شود تا کاشی محکم بچسبد.
٣- پس از چسبانیدن رج افقی، رج عمودی کناره های دیوار با دقت گونیا شده و کاشی ها از پایین به بالا چسبانیده می شود.
۴- پس از کار گذاشتن رج افقی، زیر کار و رج عمودی که اصطلاحا دلیل کار گفته می شود، کار گذاشتن رجهای افقی پی در پی و با رعایت اصول صحیح چسب زنی چسبانیده می شود در روش چسبانیدن کاشی با چسب، در زمانی کوتاه سطحی گسترده کاشی کاری می شود.
توجه : نظر به اینکه چسب از ترکیبات شیمیایی است تمیز کردن سطوح کاشی کار گذاشته شده آلوده به چسب با پاک کننده مخصوص صورت می گیرد.
ب) کار گذاشتن کاشی به روش دوغاب ریزی
١ – ابتدا زیر کار تمیز و مرطوب می شود.
۲ – دوغاب ماسه سیمان با یک پیمانه سیمان و سه پیمانه ماسه نرمه یا گرد سنگ تهیه شده که با آب مخلوط شده و برای مصرف آماده می شود.
۳ – چنانچه سطح زیر کار موزاییک فرش نباشد عمل شمشه گیری با ملات ماسه و سیمان به صورت کاملا تراز انجام می شود.
کار گذاشتن اولین رج
۱- خاک غربال شده آخوره می شود و به آن آب اضافه و کاملا ورز داده شده تا به شکل خمیر سفت گل در آید. از فتیله گل برای ثابت نگهداشتن کاشی در محل مورد نظر استفاده می شود و پس از ریختن دوغاب ماسه و سیمان، برداشته می شود.
۲- اولین کاشی را روی شمشه گرفته شده قرار داده، سپس به وسیله گل ساخته شده به روش فتیله گذاری در لبه کاشی کارگذاری کاشی انجام می شود.
۳- کارگذاری های کاشی های دیگر هم به روش ذکر شده انجام می شود.
توجه: پس از کار گذاشتن اولین رج و شاقول کردن آن با شمشه یکباد کردن کاشی های کار گذاشته شده انجام می شود. چنانچه کاشی تو رفته باشد با فشردن گل رس در راستای شمشه یک باد می شود.
کار گذاشتن رج دوم
۱- با استفاده از روش فتیله گذاری و شاقول سازی رج دوم در امتداد رج زیرین قرار گرفته و کار گذاشتن قطعات کاشی پی در پی انجام می شود.
۲- پس از جاگذاری کاشیها و شاقول سازی آنها در شروع و ختم رج و شمشه گذاری در راستای دو قطعه کاشی، یک باد کردن کاشی ها در راستای شمشه انجام می شود.
۳- عمل دوغاب ریزی پشت رج دوم با ملاقه انجام شده و ریختن ملات به دیوار سبب نشت دوغاب بر پشت کاشی می شود.
۴- رجهای بعدی با شاقول سازی هر رج و کنترل به وسیله شمشه گذاری و عمل | دوغاب ریزی پشت کاشی صورت می گیرد تا کار به پایان برسد.
۵- پس از اتمام کاشی کاری و گذشت زمان لازم به وسیله گرد سنگ دو پیمانه – خاک سنگ دو پیمانه و سیمان سفید یک پیمانه ملات خمیری ساخته شده و بندهای کاشی کاری از آن پر می شود و سپس با پارچه نرم سطح کاشی کاری را تمیز می کنند.
