لودرها معمولا در کارهای ساختمانی برای حمل توده های مواد نظیر خاک و سنگ، بارگیری کامیون ها، خاک برداری، حفاری و گاهی تسطیح (به عنوان بولدوزر) بکار می روند.
برخلاف اسکریپرها که به طور همزمان برای بارگیری و حمل استفاده می شوند، لودرها همواره میبایست به همراه ماشین های انتقال دهنده مانند کامیونها به کار گرفته شوند.
به طور کلی لودرها قادرند کارهای مختلفی را که در ۴ دسته زیر خلاصه می شود، انجام دهند:
الف) بارگیری ماشین آلات حمل مواد خاکی: با لودر می توان مواد خاکی نظیر شن، خاک معمولی، سنگ شکسته، پسماند کارخانجات و واحدهای صنعتی و غیره را داخل کامیون و سایر وسایل باربر ریخته و آنها را پر کرد.
ب) بلند کردن بار و انتقال آن: در کارهای ساختمانی با لودر می توان مصالح بنایی از قبیل آجر، بلوک بتنی پیش ساخته و غیره را در محوطه کارگاه حمل و جابجا نمود.
ج) خاکبرداری: این ماشین در کارهای خاکبرداری ساختمانها به خصوص گودبرداری خاکهای سست تا متوسط بسیار سودمند تشخیص داده شده است، زیرا کندن و جابجا کردن خاک و انباشته و بارگیری کردن آن با لودر سریعتر از سایر ماشین آلات صورت می گیرد.
د) تمیز کردن قشر سطحی زمین کارگاه: در زمین هایی که جنس آن زیاد سخت نبوده و تا حدودی نرم باشد، از لودر برای کندن و تمیز کردن محل کار استفاده می کنند.
مشخصات فنی، قدرت و ظرفیت
لودر ها را می توان بر حسب حجم داخل جام و همچنین وزنی که می توانند بلند کنند، تقسیم بندی کرد. لودر ها دارای جامهایی به ظرفیت ۶/ ۰ متر مکعب تا ۲۰ متر مکعب بر اساس استاندارد Society of Automotive Engineers) SAE) و ۷۵ /۰ تا ۵/ ۳ متر مکعب برای چرخ زنجیری و۱۵ /۰ تا ۱۵ متر مکعب برای چرخ لاستیکی می باشند. اما آنچه بیشتر مورد استفاده قرار گرفته و رایج می باشد، لودر با ظرفیت جام ۷۶/ ۰ تا ۴ متر مکعب می باشد.
توان لودر ها معمولا از ۵۰ تا ۱۲۵۰ اسب بخار متغیر است که این محدوده بر حسب کیلووات از 35 تا 935 تغییر می کند.
انواع لودر
اصولا دو نوع لودر نصب شده روی تراکتور وجود دارد: لودر چرخ لاستیکی – لودر چرخ زنجیری
لودر چرخ لاستیکی
لودرهای چرخ لاستیکی دارای سرعت بالاتری نسبت به لودرهای چرخ زنجیری بوده و بسیار بهتر از آنها در زمین های سفت عمل می کنند. آنها می توانند در راههای ساخته شده حرکت و در فواصل نسبتا کوتاه بدون نیاز به تریلر انتقال یابند. از جهت اندازه انواع گسترده تری نسبت به لودرهای چرخ زنجیری دارند و از این رو می توانند. سازگارتر با نیازها انتخاب شوند و همچنین هزینه نگهداری آنها در زمین های مرطوب و خاکهای ماسه ای که خاصیت ساینده برای لودرهای چرخ زنجیری دارند، کمتر می باشد. همچنین در زمین های مرطوب اگر نوع زنجیرلودر مناسب نباشد در اثر چسبندگی خاک به زنجیر، راندمان آن پایین می آید.
لودر های چرخ لاستیکی قدرت کشش کمتری نسبت به لودرهای چرخ زنجیری هم وزن خود دارا بوده و قدرت مفید آنها در کندن خاکها و بالا رفتن یا پایین آمدن از شیبها محدود می باشد. همچنین ظرفیت باربرداری آنها در زمینهای با تلاقی نسبت به نوع چرخ زنجیری، کاهش چشمگیری می نماید.
دستگاه های نوع چرخ لاستیکی که بر روی تراکتور کمرشکن نصب می شوند، میتوانند مشخصات فرمان پذیری مطلوبی در جای کم داشته باشد. کمرشکن بودن لودر اجازه گرفتن زاویه ای تا ۳۵ درجه درصفحه افقی محور ماشین بین دو قسمت اصلی ماشین را فراهم می کند. فشار وارد بر زمین توسط لاستیکها با تغییر میزان باد لاستیک قابل تغییر بوده، ولی به هر حال کار کردن توسط این لودرها در زمینهای خیس و گل آلود به علت ایجاد فشار زیاد مشکل می باشد. البته زنجیرهای سیمی مخصوص جهت حفاظت لاستیکها وجود دارد که می توان برای ازدیاد اصطکاک لاستیکها آنها را به کار برد. همچنین در زمینهای سنگلاخی با سنگهای تیزگوشه امکان آسیب پذیری لاستیکها وجود دارد. البته نوع جدیدی از لاستیکها با عاج های خیلی ضخیم تولید شده اند که امکان کار در مناطق سنگلاخی را فراهم می آورند. شایان ذکر است که هزینه نگهداری این لودرها در خاکهای ماسه ای که خاصیت ساینده برای لودرهای چرخ زنجیری دارند کمتر است.
لودر چرخ زنجیری
لودرهای چرخ زنجیری مزایایی نظیر مانور خوب و قدرت کشش زیاد در زمینهای نرم و ناهموار را دارا می باشند. عملکرد این دستگاهها در روی زمینهای سنگلاخی نسبت به نوع چرخ لاستیکی که به شدت ممکن است آسیب ببینند بسیار مناسب می باشد. همچنین این نوع ماشین ها طراحی مناسبی برای مانور در محیط های محدود دارند. نقل و انتقال این لودرها بین پروژه های مختلف، نیازمند تریلر می باشد.
قسمتهای اصلی ماشین:
لودرها به طور کلی شامل جام، شاسی، موتور و سیستم هیدرولیک میباشند. در ذیل توضیح هر کدام از این قسمتها به طور مختصر آمده است:
۱- جام
جام لودرها طوری طراحی شده اند که عمل تخلیه را می توانند در ارتفاع 2.5 تا 4 متری از پای لودر انجام دهند. این قابلیت به لودرها امکان می دهد تا عمل تخلیه بار را در کامیونها و ماشین های انتقال به راحتی انجام دهند. عمل بارگیری و تخلیه بار لودر، به ناچار با مانور زیادی همراه است. بنابراین اگر فضای کار محدود باشد، در قدرت مانور لودر ایجاد مشکل خواهد شد. لودرهای چرخ زنجیری می توانند درجا در محل خود بچرخند، ولی لودرهای چرخ لاستیکی به فضای بیشتری برای مانور احتیاج دارند، این نیاز منجر به پیشرفت سریع لودرهای کمرشکن شده است.
لودرهای کمرشکن تقریبا در وسط محور جلو و عقب مفصلی شده اند، بنابراین چرخهای عقب، چرخهای جلو را به حرکت در می آورند، قدرت چرخش لودرها با این تکنیک بسیار افزایش می یابد زیرا محور جلو میتواند تا ۳۵ درجه از موقعیت مستقیم خود بچرخد.
2- شاسی
لودرهای دارای شاسی تراکتور می باشند. این شاسی ها برای لودرهای چرخ زنجیری یکپارچه هستند و برای لودرهای چرخ لاستیکی میتوانند به صورت کمرشکن باشند.
3- موتور
موتور نیروی لازم برای حرکت را به وجود می آورد. امروزه اکثر لودرهای چرخ زنجیری به صورتی ساخته میشوند که موتورشان پشت سر راننده قرار گیرد. این امر می تواند به دو علت باشد. اول اینکه وزن موتور به صورت یک عامل تعدیل کننده لنگر حاصل از وزن جام پر شده از مصالح است. ثانیا اپراتور لودر نزدیک به فضای کار خود بوده و کنترل ماشین برایش سهل تر می شود.
